Sta citate
Pavle Rak, "Nacionalisticka internacionala",
Forum pisaca, Beograd 2002, str. 106.
Panorama zla
Najnovija knjiga Pavla Raka, istaknutog filozofa i vrsnog znalca prilika
u savremenoj Rusiji, problematizuje drugu stranu prilika u ovoj velikoj
zemlji, cesto manje vidljivih koje se, pre svega, odnose na ruski neonacizam
koji nikako nije jednoznacan: naime, on je kombinacija najrazlicitijih
ideologija ekstremne levice, desnice, pravoslavlja, nacional-boljsevizma
i monarhizma. Na ruskoj opozicionoj politickoj sceni pored Zjuganovljevih
komunista, "liberalnih demokrata" Zirinovskog, da pomenemo
samo one najpoznatije, deluju mnoge druge partije i partijice koje zajedno
sa prvim dvema imaju samo jedan cilj: odvratiti Rusiju od evropskog
puta i modernizacije i vratiti je na "nacional-patriotske"
pozicije koje su ugrozile "demokrate u Kremlju olicene u Borisu
Jeljcinu i Vladimiru Putinu". Rusija se mora prikloniti putu vracanja
sebi, putu "evrazijstva" koji podrazumeva samodovoljnost i
nemesanje s drugim narodima i rasama, zagovara pokret Evrazija na cijem
je celu Aleksandar Dugin. Barkasov, lider partije Rusko nacionalno jedinstvo,
otvoreno nastupa protiv Jevreja i govori o cistoti ruske rase: ... "imajuci
u vidu da je za vreme vladavine antiruskih snaga koje su sprovodile
istrebljenje i vestacku asimilaciju ruskog naroda, genofond ruske nacije
pretrpeo ogromnu stetu, jedan od osnovnih zadataka buduce nacionalne
ruske drzave bice cuvanje zdravlja i genetske cistote ruske nacije.
Stupanje u mesoviti brak ili vezu koji nanose stetu genofondu ruske
nacije bice krivicno gonjeno..."
I najrasprostranjeniji i najpostojaniji list ruske "patriotske
opozicije" Zavtra, koji izdaje moskovski Savez pisaca, zagovara
antisemitske i nacionalisticke ideje i bori se protiv zapadne demokratije
i "atlantizma". U njemu saradjuju, kako nas iscrpno obavestava
Pavle Rak, i neonacisti, komunisti, neopagani, ekstremno desni pravoslavci
okupljeni oko lista Cornjaja sotnja, ali i devetnaestovekovni
monarhisti koji se zaklinju u cara i pravoslavlje, a nista manje nisu
prisutni ni nacional-boljsevici Eduarda Limonova, bas kao i komunisti
Genadija Zjuganova. Svi oni tesno saradjuju u nekakvom po njih srecnom
spoju monarhizma, militarizma, socijalizma i pravoslavlja. Stoga je
bilo moguce da pravoslavni list Cornjaja sotnja toplo pozdravi
izjave komunistickog generala Makasova koji se nije libio da u Dumi
otvoreno istupa protiv Jevreja i govori o njihovoj "zaveri protiv
ruskog naroda". Rak navodi kako ovaj list hvali patriotsko istupanje
ovog generala koji shvata da Rusiji "preti opasnost od talmudskog
jevrejstva kao nekada u doba carizma": "Ako je pogroma Jevreja
i bilo u Rusiji", navodi ovaj list, "to je bilo samo zato
sto su jevrejski teroristi pucali na crkvene litije, rugali se nasoj
svetoj pravoslavnoj crkvi, nasoj veri tako sto su demonstrativno kacili
krstove na pse, privezivali za njihove repove ikone i pustali ih da
jure ulicama kako bi ljudi videli hriscanske svetinje kako se vuku po
blatu". Stoga je ovaj antijevrejski list vise puta pozitivno pisao
o borbi Palestinaca i najavio cak tesnju saradnju izmedju pravoslavlja
i islama kao "dve bratske religije".
Spoj socijalizma staljinsko-breznjevljevskog tipa i nacizma vidljiv
je u programu Nacional-boljsevicke stranke (NBP) pisca Eduarda Limonova,
koji je naslonjen na tradiciju Hitlerovog pokreta dvadesetih godina,
Staljinove kolektivisticke ekonomije i iskustva ekstremnih levicara
iz Francuske okupljenih oko pokreta Action directe. Rasizam Zirinovskog,
pak, najbolje je olicen u njegovim recima iz programskog govora njegove
Liberalno-demokratske stranke: "Pravoslavlje ce samo onda postati
drzavotvorna sila, kada u njemu umesto inorodnog bude nacionalni lik
i aktivna nacionalna ideja. Pravoslavlje je stoga religija svih drzavotvornih
Slovena i njihovih vecnih prijatelja." Naravno da taj nacionalni
lik o kojem govori Zirinovski treba da bude ruski. Stoga ne cude naslovi
iz novina tipa "Hristos i Staljin" (npr. u listu Sveti
grad) gde je jedan djakon pravoslavne crkve najbiranijim recima
poredio ovu dvojicu "vecnih i velicanstvenih".
Pavle Rak se u jednom od poglavlja knjige osvrce i na podrsku koju je
vascela ruska opozicija (komunisti Zjuganova, Seljeznov, Baburin, nacionalist
Barkasov, liberal Zirinovski, nacional-boljsevik Limonov, "evrazijsta"
Dugin i dr.) tokom protekle decenije pruzala rezimu Slobodana Milosevica
i ultradesnici (Seselju, Arkanu) i donekle nacionalisti Vuku Draskovicu.
Naravno, u zvezde su kovani kao heroji Mladic, Karadzic, Krajisnik,
Martic i drugi ratni zlocinci. Petooktobarske promene izazvale su pravi
muk medju ovim grupacijama, narocito kada je proevropska vlast u Srbiji
i Crnoj Gori najavila prikljucenje evroatlantskim integracijama. Taj
sok je, medjutim, bio kratkotrajan, sada se ruski patrioti i nacionalna
patriotska stampa (Zavtra, Pravda, Zemscina, Komsomolskaja
Pravda i Sovjetskaja Rasija) ponovo okrecu porazenoj Socijalistickoj
partiji Srbije, JUL-u, Srpskoj radikalnoj stranci i nadasve "hrabrom
drzanju heroja Milosevica u Hagu". Takodje i pojedincima iste takve
orijentacije u Srbiji daje se ogroman publicitet: porodici Zigon, Dragosu
Kalajicu, Dragoslavu Bokanu, sahovskom velemajstoru Dragutinu Sahovicu,
Kosti Cavoskom, Smilji Avramov, Mihajlu Markovicu, mitropolitu crnogorskom
Amfilohiju i drugima. Tu se navode njihove misli o tome kako je Srbija
"uprkos svemu i dalje ostala verna svojim pravoslavnim korenima
i nacionalnoj tradiciji", kako je umesto "glatkog ulaska u
kapitalisticku Evropu i konacnog srastanja sa kosmopolitskim zapadnim
modelom, umesto povinovanja novom svetskom poretku, finansijskim mocnicima
iz MMF-a, u Srbiji buknula ekspanzija iskazivanja nacionalne volje,
nacionalnog pamcenja i samosvesti, a to je izvor budjenja svetih ideja:
nacija, vera, tradicija i sloboda".
Knjiga Pavla Raka je dosad jedini pravi prirucnik o sarolikoj ruskoj
opoziciji koja sebe deklarise kao patriotsku. Ona pruza izvesnu panoramu
politicke scene u Rusiji koja umnogome korespondira sa nasom. Zbog toga
ce ova knjiga naici na znacajno interesovanje kod citalaca.
Z. M.
Sta citate: Marifetluci
advokata i sudije «
» Ponovo procitati: Sloboda,
sigurnost i razum
|