Susedi

Razmjere bosanskohercegovacke apokalipse

Rat protiv Bosne i Hercegovine i u njoj imao je katastrofalne, mnogostruke, dalekosezne i posljedice vrlo razlicitog trajanja - jedne kratkorocne, druge dugorocne, a trece ce biti vjecne! Neke od tih posljedica moguce je kvantitativno izraziti, dok druge nije. Kada su posrijedi ove prve, jos uvijek ne postoje precizni podaci (u stvari, nikada nece ni postojati), ali je koriscenjem izvora sve tri strane i medjunarodnih organizacija i ustanova i njihovim uporedjivanjem moguce doci do brojki koje nisu daleko od istine.
Bez pretenzije da obuhvatimo sve posljedice rata i njegove dalekosezne implikacije, pomenimo samo neke od kljucnih koje su pretezno lokalnog karaktera. To su slijedece:

1. sam rat protiv Bosne i Hercegovine i u njoj, posebno zlocini pocinjeni u tom ratu, kosmicka su sramota srpskog naroda, velika sramota crnogorskog i hrvatskog naroda, ali su sramota i bosnjackog naroda, Balkana, Slovena, Evrope i cijelog ljudskog roda;
   
2. demografski gubici BiH (u vidu ubijenih, poginulih, prognanih i izbjeglih koji se nisu vratili, odseljenih, nerodjenih i umrlih od posljedica rata) do kraja 2001. godine iznose oko 1,4 miliona lica (u BiH danas zivi 3,1 milion lica, a da nije bilo rata, zivjelo bi oko 4,5 miliona);
   
3. za vrijeme rata u BiH je ubijeno ili poginulo oko 236 500 lica, od cega: oko 164 000 Bosnjaka (oko 126 000 civila i oko 38 000 vojnika), oko 31 000 Hrvata (oko 17 000 civila i oko 14 000 vojnika), oko 27 500 Srba (oko 6500 civila i oko 21 000 vojnika) i oko 14 000 ostalih (oko 9000 civila i oko 5000 vojnika);
   
4. za vrijeme rata u BiH ranjeno je oko 225 000 lica;
   
5. zbog rata u BiH stotine hiljada ljudi u njoj, Srbiji, Crnoj Gori i Hrvatskoj pretrpjeli su manja ili veca ostecenja fizickog i mentalnog zdravlja;
   
6. rat je doveo do rasplamsavanja mrznje u BiH, Srbiji, Crnoj Gori i Hrvatskoj i njenog prerastanja u pojedinim sredinama i segmentima stanovnistva u hronicno ludilo;
   
7. oko tri cetvrtine ukupnog stanovnistva BiH pretrpjelo je neizmjerne patnje i ponizenja, a vise od polovine bilo je primorano da napusti svoje domove;
   
8. broj novorodjenih kod svih naroda BiH je prepolovljen;
   
9. demografski gubici Srbije i Crne Gore (u vidu poginulih u BiH, odseljenih i nerodjenih, korigovani brojem pridoslih, prognanih i izbjeglih iz BiH), samo zbog rata protiv BiH i sankcija, iznose oko 400 000 lica;
   
10. u BiH, Srbiji i Crnoj Gori doslo je do velikog nazatka u zdravstvu, obrazovanju, nauci, tehnologiji i mnogim drugim oblastima i pravog moralnog i unutrasnje-bezbjednosnog sunovrata;
    
11. u toku rata u BiH je unisteno ili opljackano materijalnih dobara (najvise u svojini Bosnjaka) u vrijednosti od oko 35 milijardi dolara. Gubici BiH u vidu neostvarenog proizvoda do kraja 2001. godine iznosili su oko 125 milijardi dolara, a do 2020. godine iznosice dodatnih oko 220 milijardi dolara;
    
12. Srbija i Crna Gora su samo zbog rata protiv BiH i sankcija, do kraja 2001. godine, u vidu neostvarenog proizvoda, pretrpjele gubitak od oko 80 milijardi dolara, a do 2020. godine (ne racunajuci ratnu odstetu) pretrpice dodatnu ekonomsku stetu u vidu neostvarenog proizvoda od oko 300 milijardi dolara (vrijednost ukupnog ekonomskog bogatstva Republike Srpske - radom stvorenog i prirodnih resursa - iznosila je krajem 2001. godine oko 40 milijardi dolara);
    
13. na prostorima koji su bili pod kontrolom srpskih i hrvatskih snaga unisteni su svi bosnjacki spomenici kulture i svi, tj. 1024 islamska vjerska objekta (ukljucujuci tu i cuvene dzamije: Ferhadiju u Banjaluci i Aladzu u Foci), dvije najdragocjenije biblioteke: Univerzitetska i biblioteka Orijentalnog instituta u Sarajevu, Stari most u Mostaru itd. Unisteni su mnogi spomenici hrvatske kulture i 182 katolicka vjerska objekta, manji broj spomenika srpske kulture i 28 pravoslavnih vjerskih objekata (ukljucujuci tu i cuveni manastir Zitomislic) kao i 5 jevrejskih vjerskih objekata. Unisteni su i mnogi vrijedni spomenici kulture i umjetnicka djela koji su bili zajednicka bastina svih naroda BiH;
    
14. stvorena je jedna neobicna i paralizovana drzava - Republika Bosna i Hercegovina, podijeljena formalno na dva, a fakticki na tri nakazna entiteta, nesposobna da samostalno funkcionisu i da se razvijaju, a sposobna da odmah zarate - drzava koja sluzi za uzor mnogim separatistima u Srbiji i Makedoniji itd. itd.

Rat, medjutim, nije bio zlo za sve, vec se jedna znacajna manjina njime puno okoristila:

1. nacionalisti i sovinisti su ostali na vlasti mnogo duze nego sto bi da nije bilo rata;
   
2. zahvaljujuci ratu, hiljade ratnih zlocinaca, ratnih profitera i drugih moralnih nakaza i nistarija u BiH, Srbiji, Crnoj Gori i Hrvatskoj postali su vlasnici niza krupnih i mnostva sitnih firmi, hiljada palata i desetina hiljada kuca i stanova, debelih racuna u inostranim bankama, velikog broja luksuznih automobila, gomila zlatnog nakita i pravih skladista svakojakog oruzja. Mnogi su zadovoljili razne svoje nagone koristeci najsvirepija sredstva.
   Ni jedni, ni drugi, medjutim, nisu znali ili nisu htjeli da znaju kakvih ce razmjera biti gubici i stete koje su nanijeli svojim narodima i kako su sicusni svi njihovi dobici u poredjenju sa tim gubicima i stetama!