ANALIZA EVROPSKOG INSTITUTA ZA MEDIJE PREDLOGA ZAKONA O JAVNOM INFORMISANJU

Podaci o finansiranju medija su javni (5)

Clan 12

"Vlasnik, odnosno osnivac javnog glasila duzan je da o promeni svakog podatka koji se vodi u registru javnih glasila, ako i o donosenju odluke o prestanku izdavanja, odnosno emitovanja programa, obav esti organ uprave nadlezan za poslove javnog informisanja u roku od pet dana od dana nastale promene, odnosno dva dana od dana donosenja odluke".

Ovo pravilo transparentnosti dopunjuje clan 9. Ali, nedostaje definicija "vlasnika".

Clan 13

"Smatrace se da javno glasilo nije upisano u registar: 1) ako u roku od sest meseci od dana upisa u registar javnih glasila ne otpocne sa izdavanjem, odnosno emitovanjem programa javnog glasila; 2) a ko se izdavanje, odnosno emitovanje programa javnog glasila prekine za vreme duze od sest meseci; 3) ako se utvrdi da su u prijavi navedeni netacni podaci".

Kakve su posledice ako se za neko glasilo (da li je to javno glasilo?) smatra da nije registrovano. Sto se tice elektronskih glasila, koje telo ce biti nadlezno da sprovodi taj zakon?

Clan 14

"Na svakom primerku novine, odnosno casopisa moraju biti naznaceni: licno ime vlasnika, odnosno naziv osnivaca; prebivaliste, odnosno sediste vlasnika ili osnivaca; licno ime odgovornog urednika; bro j i datum upisa javnog glasila u registar javnih glasila; naziv stamparije, mesto i datum stampanja i tiraz. Ako je vlasnik, odnosno osnivac novine ili casopisa pravno lice, pored podataka iz stava 1 ovog clana moraju biti objavljeni i sledeci podaci: visina i izvori osnivackog kapitala i tri najveca vlasnika kapitala. U dnevnoj najavi ili odjavi programa radija, televizije i novinskih agencija moraju biti naznaceni: licno ime vlasnika, odnosno naziv osnivaca; prebivaliste, odnosno sediste vlasnika, odnosno osnivaca; naziv programa i licno ime odgovornog urednika.

Identifikacija kontrolora vazna je i za stampane i elektronske medije. I ovde naglasavamo da nepostojanje posebnih pravila za oblast elektronskih medija predstavlja teskocu u analiziranju efikasnosti nacrta zakona.

Clan 15

"Stampar moze stampati novine, odnosno casopis tek kad raspolaze dokazom o upisu u registar javnih glasila. Stampar je duzan da po jedan primerak stampe, odmah po stampanju, dostavi nadleznom javnom tuziocu, organu uprave nadleznom za poslove javnog informisanja i Narodnoj biblioteci".

Nedostaju potpuni podaci o "organu uprave nadleznom za poslove javnog informisanja".

Clan 16

"Vlasnik, odnosno osnivac moze primati finansijsku i drugu pomoc iz inostranstva za izdavanje, odnosno emitovanje programa javnog glasila, o cemu obavestava organ uprave nadlezan za poslove javnog in formisanja u roku od osam dana od dana prijema pomoci. Druga pomoc iz inostranstva, u smislu stava 1 ovog clana, jesu oprema, materijalno-tehnicka i druga sredstva namenjena izdavanju, odnosno emitov anju programa javnih glasila. Vlasnik, odnosno, osnivac je duzan da obavesti organ uprave nadlezan za poslove javnog informisanja u smislu stava 1 ovog clana i u slucaju da se finansijska i druga pom oc dobija od pravnog, odnosno fizickog lica sa sedistem, odnosno prebivalitsem u Saveznoj Republici Jugoslaviji, ako sredstva koja se daju u vidu pomoci poticu iz inostranih izvora. Vlasnik, odnosno osnivac je duzan da finansijsku id rugu pomoc iz inostranstva koristi namenski i da je posebno evidentira".

Jasno je da su tvorci nacrta zakona bili sumnjicavi oko "pomoci iz inostranstva". Uzimajuci u obzir svetsku integraciju trzista pojedinih zemalja, pravila koja se pominju u clanu 16 izbrisana su iz z akona zapadnoevropskih zemalja. Pravila koja se propisuju u cilju postizanja transparentnosti dovoljna su da gradjanima pruze jasnu sliku o tome koji interes kontrolise medije (videti sugestiju u vez i clana 9).

Clan 17

"Podaci o finansiranju, ukljucujuci i podatke o finansijskoj i drugoj pomoci iz inostranstva za izdavanje, odnosno emitovanje programa javnog glasila su javni. Organ uprave nadlezan za poslove javnog informisanja najmanje jedanput godisnje objavljuje podatke o izvorima finansiranja javnih glasila".

Godisnji izvestaj organa uprave je vazan da bi se napravila procena situacije u medijima. Bilo bi ovde vazno dodati da taj izvestaj treba da bude poslat institucijama u zemlju (vladi, parlamentu...) Uzimajuci u obzir neke druge primere, bilo bi takodje vazno angazovati nezavisno telo koje bi procenilo stepen politickog pluralizma i etnicke zastupljenosti i da ucini preporuke za popravljanje stan ja tamo gde je to neophodno. Ove preporuke morale bi da budu javne.

3. Zastita prava licnosti u javnom informisanju

Clan 18

"U javnom informisanju mora se postovati nepovredivost ljudskog dostojanstva i prava na privatni zivot coveka".

U slucaju da postoji dva ili vise vlasnika, ko ce od njih biti smatran odgovornim? Ovde je u pitanju nedovoljna odredjenost.

Nastavice se

Posaljite nam vas komentar! Izbor vasih reagovanja i misljenja objavljujemo.
© 1997 Yurope & ,,Nasa Borba" / Sva prava zadrzana /