TRIBINA VOJVODJANSKOG KLUBA O SUDBINI VOJVODJANSKIH NEMACA

Kao znacajan prilog rusenju jedne od najvise odrzavanih tabu tema i utiranju puta za istovremeno pomirenje sa Nemcima, smatra se ova trbina

Novi Sad. - U prepunoj sali Vojvodjanskog kluba preksinoc je u Novom Sadu odrzana tribina pod nazivom “Sudbina vojvodjanskih Nemaca na kraju Drugog svetskog rata". Bio je to jos jedan veoma uspesan prilog rusenju jedne od najduze odrzavanih tabu tema na ovim prostorima. Jer, o Nemcima se ovde doskora govorilo samo kao o narodu koji je u oba svetska rata pocinio masovne zlocine i teror, a nikad kao o narodu koji je takodje bio zrtva hitlerovog nacionalsocijalizma i iskusio surovu odmazdu za ono sto su nacisti pocinili u njegovo ime.

Uvodno izlaganje o zalosnoj sudbini “Donau Svaba", “Podunavskih Nemaca" ili “Folksdojcera" kako su sve nazivani, odrzao je direktor Centra Banatskog foruma za dokumentaciju o vojvodjanskim Nemcima Zlatoje Martinov. On je najpre podsetio da su Nemci dosli u ove prostore tokom 18. veka i da su prema popisu stanovnistva iz 1921. godine bili najveca etnicka manjina u tadasnjoj Jugoslaviji. Od ukupno 12 miliona stanovnika nove drzave, Nemaca je bilo 577.000, Madjara 467.000, a Albanaca 439.000. Danas je preostalo samo 3.800 osoba koje se izjasnjavaju kao Nemci.

Tokom Drugog svetskog rata i u prvim godinama oslobodjenja ukupno je poginulo vise od 85.000 jugoslovenskih Nemaca. Od tog broja 26.000 su bili vojnici, a 59.000 civili. Najveci broj civila - vise od 48.000 uglavnom zena, dece i staraca - likvidirano je ili je umrlo od gladi, hladnoce i bolesti u logorima sirom Jugoslavije. Najpoznatiji logori u koje su od oktobra 1944. do marta 1948. godine terani ovdasnji Nemci nalazili su se u mestima Knicanin, Backi Jarak, Gakovo i Sremska Mitrovica. Skoro svim Nemcima koji su strpani u logore oduzete su kuce stoka i zemlja bez ikakvog sudskog postupka. Mnogi preziveli su napustili Jugoslaviju, bezeci preo granice ka Nemackoj. Preostali Nemci su proterani odavde 1953. godine. Martinov je skrenuo paznju da je kolektivno kaznjavanje Nemaca posle Drugog svetskog rata usledilo u vise evropskih zemalja i da Jugoslavija u tom pogledu nije bila nikakav izuzetak. Nemci su ovde cak nesto bolje prosli nego u nekim drugim zemljama.

Na tribini u Novom Sadu je ukazano na ogroman doprinos koji su ovdasnji Nemci dali kulturi jugoslovenskih naroda. Posebno u Vojvodini u kojoj su ostavili neizbrisiv trag. Zato je zakljuceno da bi trebalo otvoreno da se govori o proslosti kako bi se izvukle odgovarajuce pouke za buducnost i otvorio put za istorijsko pomirenje sa Nemcima.

J. Briza