Crna Gora prihvatila izazov koalicione vlasti

Kao sto se Djukanovicev kabinet odrzao nakon rascjepa u vladajucoj partiji zahvaljujuci samo podrsci opozicionih stranaka, tako je i nova Vlada formirana kao izraz novih grupisanja na crnogorskoj politickoj sceni, koje karakterise saradnja proreformskih, Djukanovicevih socijalista i vecine opozicionih parlamentarnih stranaka

Dragoljub Vukovic

Poslije novog predsjednika, Crna Gora je ovih dana dobila i novu Vladu, koja ima zadatak da u svom kratkom mandatu stabilizuje politicke prilike u Republici i pripremi uslove za demokratske i fer prijevremene izbore za crnogorski parlament i lokalne organe vlasti.

Kao sto se i ocekivalo, Filip Vujanovic, covjek kome je predsjednik Republike Milo Djukanovic povjerio mandat za sastav vlade, svoj kabinet je komponovao od prekaljenih ministara, uglavnom clanova DPS CG, i istaknutih licnosti iz redova vise opozicionih parlamentarnih stranaka. Iz Narodne stranke dr Kilibarde je jedan od pet potpredsjednika Vlade (Predrag Drecun), ministar kulture (Budimir Dubak) i jedan od pet ministara bez portfelja (Vojin Lazarevic).

Kadrovima iz Socijaldemokratske partije CG, koja nema poslanike u crnogorskom parlamentu, povjereni su resori trgovine (mr Ramo Bralic) i pomorstva i saobracaja (Jusuf Kalamperovic). Resor zastite zivotne sredine u prelaznoj Vladi povjeren je Stranci demokratske akcije (mr Salija Adrovic), a Demokratska unija Albanaca ima ministra bez portfelja (Ferhat Dinosa). Na nizem nivou u Vladi ce participirati i Demokratski savez u CG, takodje albanska nacionalna partija, a i ostali koalicioni partneri DPS CG su dobili vise znacajnih mjesta na nizim nivoima izvrsne vlasti.

Iako se ne moze reci da je bila skrta prema politickim partnerima, Demokratska partija socijalista CG je kljucne resore ostavila svojim provjerenim partijskim kadrovima ili sebi bliskim ljudima. Racunajuci i premijera Filipa Vujanovica, u novoj Vladi su zadrzani skoro svi oni ministri na koje su se odnosile optuzbe bivseg predsjednika Crne Gore Momira Bulatovica i njegove politicke partije da su posebno doprinijeli navodnoj kradji predsjednickih izbora. Izuzetak je jedino Dusko Lalicevic, bivsi ministar pravde, ali se njegovo izostavljanje ne moze tumaciti kao ustupak bulatovicevcima. Da se radi o suprotnom, dokaz je upravo izbor Filipa Vujanovica za premijera, Vukasina Marasa, dosadasnjeg sefa SDB-a, za ministra unutrasnjih poslova i povratak u Vladu Slavka Drljevica (potpredsjednik za oblast finansijskog sistema i javne potrosnje). Drljevica i Marasa je Momir Bulatovic jos na samom pocetku sukoba u vrhu DPS CG oznacio kao nepodobne i trazio njihovo smjenjivanje, bas kao i tadasnjeg ministra kulture Gorana Rakocevica (izabran ovih dana za generalnog direktora RTV CG) i sefa crnogorske trgovacke misije u Vasingtonu Ratka Knezevica.

Kao sto se Djukanovicev kabinet odrzao nakon rascjepa u vladajucoj partiji zahvaljujuci samo podrsci opozicionih stranaka, tako je i nova Vlada formirana kao izraz novih grupisanja na crnogorskoj politickoj sceni, koje karakterise saradnja proreformskih, Djukanovicevih socijalista i vecine opozicionih parlamentarnih stranaka. Ta saradnja je ozvanicena 1. septembra lanjske godine Sporazumom o minimumu principa za izgradnju demokratske infrastrukture, u kome se pominje mogucnost formiranja visestranacke vlade, a u punoj mjeri se ispoljila kroz podrsku Milu Djukanovicu na predsjednickim izborima. Jedino je Liberalni savez CG od pocetka bio prilicno rezervisan prema produbljivanju saradnje sa Djukanovicevim socijalistima, da bi tu rezervisanost konacno manifestovao i odbijanjem ponude da udje u prelaznu Vladu.

Predstavljajuci crnogorskom parlamentu program i sastav svog kabineta, premijer Vujanovic je sugerisao da ova Vlada moze da bude “i vjesnik buducih politickih koalicija u Crnoj Gori". Odmah nakon predsjednickih izbora, a u svijetlu spoznaje o snazi politicke grupacije Momira Bulatovica, aktuelizovano je pitanje kako bulatovicevcima, a samim tim i Slobodanu Milosevicu, uspjesno parirati na predstojecim prijevremenim parlamentarnim izborima. U dijelu opozicionih stranaka i antimilosevicevski orijentisane javnosti nema dileme oko toga da proreformski politicki blok, koji je omogucio pobjedu Mila Djukanovica na predsjednickim izborima, mora da opstane, ojaca, i bude garant ocuvanja i unapredjenja politicke stecevine. DPS CG je do sada ispoljavala ambivalentan odnos prema ideji koalicionog nastupa proreformskih politickih snaga na predstojecim parlamentarnim izborima, ali formiranje visestranacke prelazne vlade moglo bi da bude najava i predizborne koalicije sadasnjih partnera u izvrsnoj vlasti. Treba, pri tom, imati na umu i ono sto je sam premijer Vujanovic podcrtao u svom programskom govoru u parlamentu, a rijec je o tome da ce “demokratske snage Crne Gore" biti podrzane od medjunarodne zajednice “da nastave zajednicku borbu za demokratizaciju, ekonomske reforme, kao nuzan uslov boljeg i sigurnijeg zivota gradjana i za hitnu i potpunu integraciju u medjunarodnu zajednicu".

Zbog kratkog mandata (ukoliko ne bude iznenadjenja, parlamentarni izbori treba da budu odrzani do kraja maja ove godine) novoformirana crnogorska Vlada nije predodredjena za neke duboke, istorijske zahvate. Pored kratkovjekosti, ona je hendikepirana i aktuelnim politickim i ekonomskim prilikama u Crnoj Gori, te odnosima na relaciji Podgorica - Beograd. Koalicioni karakter Vlade znak je spremnosti da se u Crnoj Gori nastavi sa promovisanjem jednog kvalitetno novog pristupa unutrasnjim problemima i medjunarodnom okruzenju, a od njenih svakodnevnih ucinaka u znacajnoj mjeri zavisice ishod predstojecih parlamentarnih izbora.