IZDANJA ZAVODA ZA UDZBENIKE NA JEZICIMA NACIONALNIH MANJINA

Zavod je zapoceo da publikuje naucna, monografska i druga dela od kapitalnog znacaja za afirmisanje kako nacionalnih manjina u celini, tako i uglednih pripadnika tih manjina.

U svojoj izdavackoj delatnosti Zavod za udzbenike i nastavna sredstva, uz udzbenicku literaturu i kapitalna dela na srpskom jeziku, objavio je i priprema i objavljivanje skolskih knjiga, odnosno najznacajnijih naucnih i knjizevnih dela autora koji stvaraju na jezicima nacionalnih manjina. Po prvi put u istoriji nase kulture i nauke, u kratkom periodu, za nepune dve godine, objavljeno je vise od deset kapitalnih dela tih stvaralaca.

Objavljivanjem zbornika koji su posveceni dvestapedesetogodisnjici dolaska Slovaka i Rumuna u ove krajeve, kao i zbornika u kojem su objavljeni naslovi sa simpozijuma posvecenog zivotu i delu rumunskog akademika Emila Petrovica, Zavod je zapoceo da publikuje naucna, monografska i druga dela od kapitalnog znacaja za afirmisanje kako nacionalnih manjina u celini, tako i uglednih pripadnika tih manjina. Radovi o zivotu i delu Emila Petrovica, velikog rumunskog lingviste, daju celovit prikaz dela ovog naucnika svetskog renomea, znacajnog ne samo za razvoj romanolingvistike, vec i lingvisticke nauke na jugu Evrope i na Balkanu.

Polaziste Zavoda je da nacionalna i kulturna samosvest za svaki narod znaci ne samo potvrdjivanje i proveravanje sopstvenog identiteta, nego i razvoj svih unutrasnjih i stvaralackih snaga. “Takav kontekst imaju i zbornici nastali povodom jubilarnih godisnjica u kojima su najumniji ljudi iz ovih manjina, kao i Srbi i ugledni inostrani naucnici, svojim prilozima ne samo osvetlili okolnosti u kojima se odvijalo doseljavanje, vec su sagledali ukupni kulturni i civilizacijski, odnosno radno-stvaralacki kontekst koji je vremenom uslovio stvaranje njihove prepoznatljive samobitnosti", istice dr Dobrosav Bjeletic, direktor Zavoda.

Jedna od znacajnih studija objavljenih na jeziku manjina jeste i knjiga “Istorija rusinske knjizevnosti" Julijana Tamasa. “Prof. dr Julijan Tamas, uoblicio je slojevitu istoriju knjizevnosti koja nije samo interpretacija knjizevnih dela na rusinskom jeziku u Jugoslaviji, vec je celovit i obuhvatan pregled individulanih poetika i knjizevno-stvaralacke prakse, u slozenim uzajamnim vezama i odnosima sa jugoslovenskom i drugim literaturama", navodi dr Bjeletic.

Knjiga “Srbi i Rumuni" Nikole Gavrilovica govori o istorijskim i civilizacijskim vezama dva naroda, koji nikada nisu bili u medjusobnim sukobima, nesporazumima i ratovima. Autor ove naucne monografije je vrstan znalac rumunskog jezika, narodne kulture i socijalno-politickih veza, a delo koje “tumaci srpsko- rumunsku proslost".

Kao dela koja neguju multikulturalnu komunikaciju pojavljuju se i knjiga “Cuvari jezika" Melanije Mikes, kao i komparativna studija Marijane Dan “Rumunska knjizevnost u Vojvodini", sa podnaslovom “Univerzalna dusa svuda pronalazi domovinu".

U drugom delu, napisanom na srpskom jeziku, iznose se zajednicke vizije Laze Kostica i Mihaja Emineskua, Nikole Velimirovica i Lucijana Blage, prijateljstvo srpskih i rumunskih pesnika. Treci deo (na rumunskom) ukazuje na poseban aspekat rumunske knjizevnosti, nedovoljno poznat nasoj knjizevnoj javnosti, a to je knjizevna fantastika, i sadrzi radove o velikanima rumunske knjizevnosti kao sto su Mihaj Eminesku, Mircea Eliade, Djelu Naum.